Hiç kuşkusuz günümüzün en parlak Fransız Marksist iktisatçılarından olup, çalışmalarını sarsılmaz bir dünyayı değiştirme iradesinden hiçbir zaman ayırmamış olan Michel Husson’un vefatını şaşkınlık ve üzüntüyle öğrendik. Michel barikattaki safını yirminci yaşına yakın (1949 doğumluydu) seçmiş, o günden beri de barikatı terk etmemişti. Ayrıca, kendisini de alaya almaktan sakınmayan keskin bir mizah duygusuna sahipti.
Michel, Devrimci Komünist Birlik’in (LCR) “Maliye Bakanlığı” hücresinin temel direklerinden biri, özellikle de örgütün iktisat çalışma grubunun merkezi bir unsuruydu. Politik iktisat eğitimlerinin sorumluluğunu almak için… ama aynı zamanda inisiyatifler ve gösteriler için her zaman göreve hazırdı. LCR’den 2007’de ayrıldı. NPA’ya (Yeni Antikapitalist Parti) hiçbir zaman üye olmasa da yayınlarımıza ve IV. Enternasyonal yayınlarına söyleşiler vermeyi, makaleler yazmayı sorunsuz kabul ediyordu. Michel, alternatif küreselleşmeci harekette, ATTAC’da ve onun bilim kurulunda yer almayı tercih etmişti.
İktisatçı ve istatistikçi olarak, hem büyük bir iktisat tarihi bilgisine, hem de istatistik serileri ve ekonometrinin araçlarını kolaylıkla kullanma becerisine sahipti. Kabul görmüş yetkinliğine rağmen, (bol kartvizitli düzen dalkavuğu Alain Minc’in ifadesini kullanacak olursak) iktisadi “akıl dairesine” neredeyse her zaman bir tür marjinal yabancı olarak kaldı. Gerçekten de Michel kanaatlerini gizlemiyordu; çalışma zamanının azaltılması gibi konular üzerinde çalışıyor, neoliberal iktisatçıların teorik ve ampirik temelsiz iddialarını gerekçelendirilmiş tarzda ortaya çıkarıyordu.
Michel’e göre Marksist iktisatçılar Kapital’in 1. Cildini güncelleştirilmiş tarzda tekrarlamakla yetinmemeli, güncel kapitalizmin gerçekliğini, eldeki istatistik verileri kullanarak, Marksist olmayan iktisatçıların çalışmalarını göz ardı etmeyerek araştırma zahmetine katlanmalıydı. Bununla birlikte, Michel sınıflar mücadelesini hiçbir zaman iktisadi mekanizmaların “kıyısında” tali bir gerçeklik olarak görmedi, onu hep bu mekanizmaların merkezinde tuttu.
Çok sayıda kitabın yazarıydı, başka birçoğuna da katkıda bulundu. Bunun yanı sıra, kendi internet sitesinde (http://hussonet.free.fr/ ) erişilebilecek önemli sayıda makale üretti. Yıllardır başlıca kapitalist ekonomilerdeki üretkenlik düşüşüne ve bunun sonucuna yani gitgide gerici hâle gelen bir iktisadi ve toplumsal sisteme dikkat çekmekteydi.
Michel’i yalnızca kişi olarak değil, aynı zamanda yayınlarını bakış açımızı netleştirmek için takip ettiğimiz bir düşünür olarak da özleyeceğiz. Ani kaybı nedeniyle NPA ailesi olarak tüm yakınlarına en derin dayanışma duygularımızı iletiriz.
19 Temmuz 2021
Çeviri: Osman Binatlı